Daimler in transitie: focus op duurzaamheid, efficiëntie en mobiliteit van de toekomst
Tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders van Daimler AG van dit jaar op het Messegelände in Berlijn worden belangrijke strategische koersen voor de toekomst bepaald. De aandeelhouders stemmen over een nieuwe concernstructuur met de overgang van de autodivisies naar juridisch zelfstandige entiteiten en Daimler AG als moedermaatschappij. Op de agenda staan voorts de verdere transformatie van de autofabrikant tot aanbieder van mobiliteitsservices, alsmede het toenemend belang van een duurzame bedrijfsstrategie. Aan het einde van de algemene vergadering van aandeelhouders zal de jarenlange voorzitter van de raad van bestuur Dr. Dieter Zetsche zijn functie overdragen aan zijn opvolger Ola Källenius, die met een deels nieuwe bezetting van het managementteam Daimler vanuit een sterke core business verder zal ontwikkelen. Op de algemene vergadering van aandeelhouders worden evenals vorig jaar zo’n 6.000 aandeelhouders verwacht.
“Het succes van Daimler is gebaseerd op een diepgewortelde competentie op autogebied en een strategische blik vooruit. De strategie van Daimler voor een klimaatneutrale mobiliteit moet de klant in staat stellen zijn bijdrage aan de bescherming van het milieu zelf gestalte te geven”, zo begroette Manfred Bischoff, voorzitter van de raad van commissarissen van Daimler AG, de aandeelhouders tijdens de vergadering. “In het algemeen manifesteert zich de vraag naar de toekomst van individuele mobiliteit. Dit is een van de centrale uitdagingen voor de auto-industrie. Het is beslist niet meer voldoende om voortreffelijke auto’s met innovatieve aandrijvingen aan te bieden. Het is aan de autofabrikanten om nieuwe mobiliteitsoplossingen in dichtbevolkte stedelijke gebieden te bedenken. Om al deze aspecten aan te kunnen, moeten de prestaties bij de core business in orde zijn.”
Daimler AG heeft in 2018 ondanks moeilijkere randvoorwaarden de afzet en de omzet verder vergroot. De concern-EBIT en het concernresultaat bereikten een solide niveau. Het concern met 298.683 (2017: 289.321) medewerkers vergrootte de afzet met 2,4% tot 3,4 miljoen (2017: 3,3 miljoen) voertuigen en realiseerde daarmee de nagestreefde groeidoelstelling. De omzet bedroeg € 167,4 miljard (2017: € 164,2 miljard), De EBIT bedroeg € 11,1 miljard (2017: € 14,3 miljard) en lag daarmee duidelijk onder het niveau van het voorgaande jaar. Het concernresultaat daalde tot € 7,6 miljard (2017: € 10,6 miljard). Het resultaat per aandeel daalde tot € 6,78 (2017: € 9,61).
De raad van bestuur en de raad van commissarissen stellen de algemene vergadering van aandeelhouders een dividend van € 3,25 (2017: € 3,65) per aandeel voor. De uitkering bedraagt daarmee € 3,5 miljard (2017: € 3,9 miljard). Het voorgestelde dividend is het op een na hoogste ooit. Het dividend wordt op de derde werkdag na de besluitvorming door de algemene vergadering van aandeelhouders, 27 mei 2019, aan alle aandeelhouders uitgekeerd die op 22 mei 2019 aandelen in Daimler AG hadden.
“Daimler heeft in de afgelopen jaren duidelijk vooruitgang geboekt, hoewel we met de meest recente kwartaalresultaten en de aandelenkoers niet tevreden zijn”, zei Dieter Zetsche, voorzitter van de raad van bestuur van Daimler AG en Hoofd Mercedes-Benz Cars tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders. Terugkijkend heeft Daimler uiteenlopende fases doorgemaakt, zo stelde hij. “Een tijd lang waren we bezig om op te ruimen en hebben we de onderneming weer gericht op datgene wat we het beste kunnen: auto’s bouwen die rationeel overtuigen en emotioneel fascineren. Vervolgens gingen we in de aanval. Met Mercedes-Benz wilden we in 2020 koploper in het premiumsegment zijn. Al sinds 2016 zijn we weer de nummer één. In de bestelwagensector konden we onze leidende positie verder uitbouwen. Dit offensief was geen doel op zich. Daarmee hebben we ons de nodige sterkte verschaft om het voortouw te kunnen nemen bij een nog veel grotere opgave: de transformatie van de auto-industrie. Daartoe hebben we de grootste transitie in onze historie in gang gezet. Deze transitie is in volle gang en omvat niet alleen onze producten en technologieën, maar ook ons businessmodel en onze bedrijfscultuur.”
PROJEKT ZUKUNFT wordt in stemming gebracht
De aandeelhouders van Daimler AG worden tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders opgeroepen om zich in een stemming over de geplande nieuwe concernstructuur (PROJEKT ZUKUNFT) uit te spreken. Door de instemming van de aandeelhouders zou voor het concern de weg vrij zijn om de personen- en bestelwagenactiviteiten, alsmede de truck- en busactiviteiten door een afsplitsing op juridisch zelfstandige entiteiten over te dragen. Deze afsplitsing zou door inschrijving in het handelsregister van kracht worden. Er wordt in dat geval gestreefd naar een start van de nieuwe ondernemingsstructuur per 1 november 2019. Vanaf dat tijdstip wordt Mercedes-Benz AG verantwoordelijk voor de divisies Mercedes-Benz Cars en Mercedes-Benz Vans, terwijl de divisies Daimler Trucks en Daimler Buses onder leiding van Daimler Truck AG komen te staan. Het nu al juridisch zelfstandige Daimler Financial Services AG gaat per 24 juli 2019 Daimler Mobility AG heten. De beide nieuwe vennootschappen zijn dan, net als het huidige Daimler AG en het toekomstige Daimler Mobility AG, Duitse naamloze vennootschappen met inspraak van aandeelhouders en vestigingsplaats in Stuttgart.
Daimler AG als moedermaatschappij moet governance-, strategie- en leidingsfuncties op zich nemen en concernbrede diensten leveren. Met drie slagvaardige entiteiten onder één dak is het concern flexibeler en doelgerichter. Met de nieuwe structuur wil Daimler zijn divisies meer vrijheden tot ondernemen verschaffen, de oriëntatie op markten en klanten versterken en samenwerkingen makkelijker en sneller mogelijk maken. Deze doelgerichtheid van de nieuwe vennootschappen op hun klanten, markten en core business biedt nieuwe mogelijkheden voor groei en resultaten. Bovendien draagt de versterking van de divisiestructuur ertoe bij, bestaande investeerders langdurig aan de onderneming te verbinden en nieuwe kapitaalverstrekkers en partners te winnen.
PROJEKT ZUKUNFT zou de meest omvangrijke nieuwe positionering in de meer dan 130-jarige historie van de onderneming zijn en omvat naast de operationele bedrijfsactiviteiten in Duitsland zo’n 800 ondernemingen in meer dan 60 landen. Gerelateerd aan de omzet en het totaal aantal medewerkers van Daimler AG is het bovendien de grootste reorganisatie die in de afgelopen jaren in een Duits concern heeft plaatsgevonden. Circa 130.000 medewerkers van Daimler AG in Duitsland maken in het kader van een wettelijk geregelde bedrijfsovergang de stap naar de beide nieuwe vennootschappen en zijn hierover al in een vroeg stadium uitvoerig geïnformeerd.
“Daimler heeft de ambitie om toonaangevend te zijn in de nieuwe mobiliteitswereld. Dat vergt een hoge mate van innovatiekracht en flexibiliteit teneinde snel op veranderingen te reageren, te profiteren van nieuwe groeikansen en ook in de toekomst succesvol te blijven. Met het PROJEKT ZUKUNFT verschaft Daimler zichzelf een concernstructuur die de strategische koers ondersteunt en draagt”, zei Bischoff. Sterk op de klant gerichte divisies verhogen de snelheid en flexibiliteit van Daimler aanzienlijk, gezien de technische en financiële uitdagingen waar de auto-industrie voor staat.
Duurzaamheid in de bedrijfsstrategie en in het beloningsmodel
Met het oog op toekomstige uitdagingen en de vereiste maatschappelijke acceptatie verankert Daimler duurzaamheid nog sterker in de bedrijfsstrategie. “Ons streven is duurzaam handelen in alle geledingen van de bedrijfsactiviteiten, van het zuinig omgaan met grondstoffen en het voldoen aan milieuregels via gegevensbescherming tot het waarborgen van de mensenrechten. Centraal staat momenteel echter de emissiearme auto. Het voertuigbestand zal vanwege de wereldwijde vraag immers verder groeien. Des te noodzakelijker is het dat de emissies verder dalen. Het klimaatakkoord van Parijs is voor ons meer dan een verplichting, het is een overtuiging”, aldus Zetsche.
Onder de titel Ambition 2039 heeft de divisie Mercedes-Benz Cars zichzelf ambitieuze, maar niettemin realistische doelen gesteld. Daarbij bekijkt de autofabrikant het aspect duurzaamheid in zijn geheel langs de volledige waardeketen. Het doel is de transformatie van het volledige portfolio van nieuwe personenwagens tot een CO2-neutraal aanbod vanaf 2039. Dit omvat aspecten als grondstoffen en leveranciersketen, de productie van de voertuigen tot de gebruiksfase en recyclingconcepten. Voor de bedrijfswagens worden vergelijkbare transformatieplannen ontwikkeld.
Om tegelijkertijd in het topmanagement de juiste impulsen voor een duurzame bedrijfsontwikkeling en voor de grotere betekenis van de transformatie in de richting van aanbieder van mobiliteitsservices te geven, krijgt de bestuursvergoeding een nieuwe structuur. “Ons centrale streven bij de aanpassing is de impulsen, met name bij de jaarbonus, te richten op de implementatie van de nieuwe bedrijfsstrategie, de toekomstgerichte transformatie en de duurzaamheid. Daimler AG wil een toonaangevende autofabrikant blijven en zich tegelijkertijd tot een toonaangevende aanbieder van mobiliteit ontwikkelen. Daarnaast worden het verscherpen van collectieve niet-financiële doelstellingen en criteria, het reduceren van de methodische complexiteit en een hogere transparantiegraad nagestreefd”, aldus Bischoff. Ook de statuten van Daimler AG zullen met toestemming van de aandeelhouders consequent aan het groeiende belang van de mobiliteitsservices worden aangepast door ‘mobiliteits- en vervoersservices en –concepten’ als nieuw doel van de vennootschap op te nemen.
Veranderingen in de raad van commissarissen
Met het einde van de algemene vergadering van aandeelhouders komt er ook een einde aan de bestuursperiode van Joe Kaeser en Bernd Pischetsrieder als vertegenwoordigers van de aandeelhouders in de raad van commissarissen. Het gremium stelt de herverkiezing van de beide leden voor een periode van vijf jaar voor. Eind 2018 heeft de werknemersvertegenwoordiger en voorzitter van de ondernemingsraad van de fabriek in Untertürkheim, Wolfgang Nieke, het toezichtorgaan verlaten. Zijn plaats werd ingenomen door het gekozen reservelid Michael Häberle, voorzitter van de ondernemingsraad van de fabriek in Untertürkheim.
Daimler verwacht in 2019 opnieuw groei bij afzet, omzet en EBIT
Voor het lopende jaar gaat Daimler er nog steeds van uit, de afzet (2018: 3,4 miljoen voertuigen) dankzij het aantrekkelijke modelprogramma in alle divisies alsmede de aanhoudend positieve ontwikkeling van de wereldwijde automarkt licht te kunnen vergroten. Op basis van de verwachte afzetontwikkeling wordt nog steeds rekening gehouden met een lichte stijging van de omzet. In een aanhoudend volatiele omgeving rekent de onderneming per saldo nog steeds op een licht stijgende concern-EBIT.
De divisies verwachten het volgende omzetrendement:- Mercedes-Benz Cars: omzetrendement 6% tot 8%- Daimler Trucks: omzetrendement 7% tot 9%- Mercedes-Benz Vans: omzetrendement 0% tot 2%- Daimler Buses: omzetrendement 5% tot 7%- Daimler Financial Services: rendement op eigen kapitaal 17% tot 19%.
“Onze start in 2019 is matig uitgevallen. Dat hadden we verwacht, maar dat maakt het niet beter. In het bijzonder met het actuele niveau van de winstmarge kunnen en willen we niet tevreden zijn. Als geheel worden de omstandigheden er niet makkelijker op. Naast de externe factoren merken we nu dat de transformatie van de onderneming ook financiële consequenties heeft”, zei Zetsche. Hij wees erop dat zijn de investeringen in de afgelopen vijf jaar met meer dan 50% zijn toegenomen. Bij Mercedes-Benz Cars zijn de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling zelfs nagenoeg verdubbeld. Het is de taak van de onderneming, zo stelde hij, de kosten voor nieuwe technologieën in de auto voor de klant te beperken. Daarom moeten in de gehele onderneming de kosten worden gereduceerd en de efficiëntie verbeterd.
“Alles wordt beoordeeld: vaste en variabele kosten, kosten voor activa en personeel, investeringswensen, de diepte van de waardecreatie en het productprogramma”, aldus Zetsche. Het doel is om bij Mercedes-Benz Cars en Mercedes-Benz Vans uiterlijk in 2021 weer in het rendementsveld van 8 tot 10% te komen. Bij Daimler Trucks en Daimler Buses is het streven om duurzaam een rendement van 8% te bereiken en verder potentieel te benutten.
Veranderingen in de raad van bestuur
Aan het eind van de algemene vergadering van aandeelhouders legt Zetsche na meer dan dertien jaar als voorzitter van de raad van bestuur van Daimler AG en hoofd Mercedes-Benz Cars zijn functie neer. De raad van commissarissen is voornemens om na afloop van de ‘cooling-off’-periode van twee jaar de verkiezing van Zetsche als lid van de raad van commissarissen voor te stellen.
“Met Dieter Zetsche vertrekt een uitzonderlijke manager. Hij heeft in hoge mate zijn stempel gedrukt op Daimler AG als jarenlang lid van de raad van bestuur en bestuursvoorzitter, of het nu is door de noodzakelijke afscheiding van Chrysler, het doorstaan van de financiële crisis in 2008/2009 of de nieuwe koers van het productprogramma inclusief het design. Dieter Zetsche heeft de gehele onderneming door zijn doelstelling ‘Wij willen weer de nummer één onder de premiumfabrikanten zijn’ niet alleen gemotiveerd, maar dit ook al voortijdig in 2016 in plaats van het gestelde doel van 2020 bereikt”, zei Bischoff. Een Duits economisch magazine betitelde hem met recht ‘de enige bedrijfsleider in de auto-industrie van wereldorde’. “Hij heeft Daimler succesvol terug aan de top gebracht, ook onder moeilijke omstandigheden, en samen met de medewerkers de ingrijpende verandering van de onderneming in gang gezet. Onder zijn leiding heeft Daimler de basis voor een goede toekomst gelegd. Hij verdient onze onvoorwaardelijke dank”, zei Bischoff.
Zetsche begon in 1976 bij Daimler in de jongerengroep en heeft met succes diverse leidinggevende posities doorlopen. De gepromoveerde elektrotechnisch ingenieur was onder andere actief in leidinggevende posities binnen de divisie Bestelwagens in Brazilië, Argentinië en de VS voordat hij in 1995 tot verantwoordelijke voor verkoop binnen de raad van bestuur van Mercedes-Benz AG en vervolgens tot lid van de raad van bestuur van de divisie Bestelwagens werd benoemd. In het jaar 2000 nam hij als CEO en president de verantwoordelijkheid voor Chrysler over, totdat hij in 2005 aan het hoofd van Mercedes-Benz Car Group kwam en begin 2006 de positie van voorzitter van de raad van bestuur overnam.
Na afloop van de algemene vergadering van aandeelhouders is Ola Källenius voor de periode van vijf jaar tot voorzitter van de raad van bestuur van Daimler AG en Hoofd Mercedes-Benz Cars benoemd. “Met Ola Källenius benoemen we een erkende, internationaal ervaren en succesvolle manager uit eigen huis, die ook mensen voor iets enthousiast kan maken, tot voorzitter van de raad van bestuur en Hoofd Mercedes-Benz Cars. Tegelijkertijd houden we vast aan de beproefde dubbele verantwoordelijkheid van de bestuursvoorzitter, die ook de leiding over de grootste divisie van Daimler heeft”, zei Bischoff.
Källenius trad in 1995 in dienst van het concern en werd na meerdere nationale en internationale managementfuncties per januari 2015 benoemd tot lid van de raad van bestuur van Daimler AG met verantwoordelijkheid voor de verkoop van Mercedes-Benz Cars. In januari 2017 werd hij verantwoordelijk voor concernonderzoek en ontwikkeling van Mercedes-Benz Cars.
Markus Schäfer volgt Källenius in de raad van bestuur van Daimler op. Hij neemt de verantwoordelijkheid voor concernonderzoek en ontwikkeling van Mercedes-Benz Cars over en is benoemd voor een periode van vijf jaar. Bovendien wordt Schäfer bij Mercedes-Benz Cars verantwoordelijk voor de inkoop en kwaliteit van toeleveranciers. “Markus Schäfer heeft op verschillende leidinggevende technische posities binnen de divisie Mercedes-Benz Cars aangetoond dat hij over uitstekende leidinggevende kwaliteiten en een strategische blik beschikt”, zei Bischoff.
Omdat de jarenlange financiële man binnen de raad van bestuur, Bodo Uebber, in oktober vorig jaar heeft aangegeven, geen verlenging van zijn tot december 2019 lopende ambtstermijn na te streven, legt hij met toestemming van de raad van commissarissen met het einde van de algemene vergadering van aandeelhouders zijn positie als lid van de raad van bestuur neer. “Bodo Uebber kwam in 1989 in dienst van het Daimler-concern en heeft sinds 2004 succesvol leiding gegeven aan de financiële afdeling van Daimler AG. Hij was het betrouwbare economisch geweten van de onderneming en heeft vele initiatieven in zijn afdeling en in het hele concern geïmplementeerd. We danken Bodo Uebber voor zijn succesvolle en intensieve werkzaamheden en wensen hem alle goeds voor de toekomst”, zei Bischoff.
Uebbers opvolger is Harald Wilhelm, die al per 1 april 2019 tot lid van de raad van bestuur van Daimler AG werd benoemd, aanvankelijk nog zonder verantwoordelijkheid. Na de algemene vergadering van aandeelhouders is Wilhelm verantwoordelijk voor Finance & Controlling en Daimler Financial Services. Zijn benoeming geldt voor drie jaar. Daarvoor was hij CFO van Airbus en lid van het Executive Committee van Airbus. “Met zijn jarenlange en internationale expertise zal hij Daimler in de transformatie tot mobiliteitsaanbieder uitstekend ondersteunen en deze strategische positionering verder op weg brengen. Ook houden we met de benoeming van Harald Wilhelm rekening met het toegenomen belang van kapitaalmarkten en investeerders. Tegelijkertijd zetten we de al ingezette generatiewissel in de raad van bestuur voort”, aldus Bischoff.
Al in februari 2019 benoemde de raad van commissarissen Britta Seeger met ingang van 1 januari 2020 voor een periode van nog eens vijf jaar tot lid van de raad van bestuur, verantwoordelijk voor de verkoop van Mercedes-Benz Cars.
“Als Daimler vandaag de dag in vele opzichten verder is dan ooit, dan is dat te danken aan de enorme prestaties van generaties van betrokken medewerkers. Ze hebben de bedrijfsactiviteiten gedurende meer dan 130 jaar opgebouwd en uitgebreid, in goede én minder goede tijden. Ik beschouw het als een voorrecht, deze weg gedurende meer dan vier decennia mede te hebben mogen vormgeven. De oprichters van Daimler hebben met de uitvinding van de auto veel meer in beweging gebracht dan alleen mensen en goederen. Als we de wereld nog een keer willen veranderen, en wel in positieve zin, dan moet ook Daimler verder veranderen. En ik heb zeer veel vertrouwen in deze verandering”, zei Zetsche.